Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że istnieje coś takiego jak dokumentacja DTR. Wiedza ta niezbędna jest przede wszystkim użytkownikom oraz producentom różnego rodzaju maszyn. Skrót DTR to Dokumentacja Techniczno-Ruchowa, która powszechnie nazywana jest paszportem maszyn. To w nim znajdują się szczegółowe informacje dot. wyposażenia maszyny, jej specyfikacji technicznej, czy też prawidłowych zasad użytkowania. Co jeszcze warto wiedzieć o dokumentacji DTR?
Czym jest paszport maszyny?
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa danego urządzenia lub maszyny nazywana jest ich paszportem. Stąd też w powszechnym użyciu producenci, urzędnicy i użytkownicy zamiennie używają skrótu DTR oraz wyrażenia paszport maszyny. Dokumenty te powinny zawierać kluczowe informacje o danym sprzęcie, w tym m.in.: instrukcje użytkowania, instrukcje konserwacji, rysunki, charakterystykę, schematy hydrauliczne, kinematyczne, pneumatyczne lub elektryczne.
Ponadto do kluczowych informacji zalicza się także: spis wyposażenia urządzenia (wraz z jego aktualnym stanem fizycznym), wykazy części zapasowych i zamiennych, instrukcję BHP, czy też normatywy remontowe. Te dane pozwalają użytkownikom poznać szczegółowe parametry techniczne oraz zakres możliwości zakupionego urządzenia. W związku z tym producenci powinni dołożyć wszelkich starań, by w paszporcie maszyny znalazły się wszystkie kluczowe informacje jej dotyczące.
Instrukcja obsługi – co powinno się w niej znaleźć?
Paszport maszyn zawiera m.in. instrukcję obsługi danego urządzenia. Jej szczegółowy zakres determinowany jest zapisami Dyrektywy Maszynowej i podlega kontroli urzędników. Prawidłowo przygotowana instrukcja obsługi powinna zawierać ogólny opis urządzenia, w tym jego model oraz rysunki i schematy, które w sposób wizualny pozwalają określić prawidłowe działania sprzętu. Ponadto w opisie użytkowania uwzględnia się rekomendowany sposób użycia urządzenia zgodnie z wytycznymi producenta. Dzięki temu możliwe jest zwiększenie żywotności sprzętu, przy jednoczesnym minimalizowaniu ryzyka wystąpienia ewentualnych usterek.
Instrukcja obsługi obejmuje również informacje dotyczące prawidłowego transportu urządzenia oraz narzędzi, które niezbędne są w jego eksploatacji. Dyrektywa maszynowa nakazuje także uwzględnienie w spisie informacji dotyczących zachowania w sytuacji awaryjnej, a także wszelkiego rodzaju ostrzeżenia. Te ostatnie dotyczą przede wszystkim nieprawidłowego sposobu użytkowania sprzętu. Jeżeli maszyna posiada stanowisko robocze, to w instrukcji powinien znaleźć się jego opis. Dokument uwzględnia jednocześnie formę pisaną oraz graficzną.
Jak konserwować urządzenie lub maszynę?
Kolejnym niezbędnym elementem prawidłowo przygotowanej dokumentacji DTR jest instrukcja konserwacji urządzenia. W dokumentach powinny znaleźć się szczegółowe informacje dotyczące bieżącej eksploatacji maszyny, a także dotyczące dbania o nią po zakończeniu pracy. W opisie konserwacji określone są również sposób i częstotliwość serwisowania sprzętu. Zastosowanie się do tych informacji ma kluczowe znaczenie w zwiększeniu żywotności zakupionego urządzenia.
Interesuje cię temat modernizacji urządzeń przemysłowych? Poznaj na czym polega modernizacja, a także w jakich sytuacjach należy ją zastosować.
Maszyny i urządzenia dostosowane do wymogów Unii Europejskiej
Od 2006 roku w Polsce obowiązują nowe przepisy dotyczące konstrukcji maszyn oraz dokumentacji DTR. Jest to związane ze wcześniejszym wejściem Polski do Unii Europejskiej. Od 2006 roku wszystkie urządzenia kupowane na terenie UE, w tym oczywiście Polski, muszą posiadać profesjonalnie przygotowaną dokumentację techniczną, czyli paszport maszyn. Nadzór nad poprawnością tego dokumentu oraz odpowiednim działaniem producentów i sprzedawców pełnią takie organy jak: Państwowa Inspekcja Pracy i Urząd Dozoru Technicznego. Jeżeli urzędnicy zaobserwują jakiekolwiek uchybienia, to może to skutkować konsekwencjami, w tym wysokimi karami finansowymi nakładanymi przez te podmioty.
Paszport maszyn to nie tylko obowiązek, ale również znaczne ułatwienie dla użytkowników urządzeń. Dzięki temu możliwe jest umiejętne wykorzystywanie maszyn z zachowaniem wysokiego poziomu bezpieczeństwa oraz określonych standardów. Paszport maszyn powinien być aktualizowany i kompletny, a każdy z pracowników zaangażowanych w proces obsługi sprzętu musi się z nim zapoznać.